Ik heb voor mijn research Floris Poort geïnterviewd, een 4e-jaars student journalistiek.
Wat zijn voor jou de kenmerken voor een western film?
Er zijn natuurlijk de standaard kenmerken; grote open vlaktes,
midden in die vlaktes kleine dorpjes vol met gespuis,
tussen die dorpjes zwerven mannen met pistolen die elkaar om het minste
of geringste dood schieten. Maar dat zijn eigenlijk alleen de uiterlijke kenmerken.
Want vaak hebben die boze mannen op die grote lege vlakte een diepgewortelde reden
waarom ze zo boos zijn. Ze zijn op zoek naar wraak, gerechtigheid of iets in die trant.
Als je mazzel hebt, tref je zo’n cowboy met een vendetta die het
alleen op een bepaalde man of groep mannen heeft voorzien, als je pech hebt, tref je een slechterik.
Want hoewel de achtergrond van de boze mannen in westerns vaak overeenkomen –
ouders vermoord, vrouw afgepakt, als kind vernederd, etc. –
hun moraal wil nog wel eens verschillen.
Vaak heb je keuze uit twee smaken; goed of slecht. Zit weinig tussenin.
De goeie cowboys zijn vaak ofwel op jacht naar een specifiek iemand
met wie ze een vete hebben, ofwel op jacht naar kwaad in het algemeen.
De slechterik is vaak het pure kwaad; hij steelt om het stelend, moordt
om het moorden en verwoest om het verwoesten.
Maar deze thema's zijn wel in meer genres de drijfveer.
Van ridderfilms bijvoorbeeld, daar heb je ook het pure goed en het pure kwaad.
Is het dan toch alleen de setting die een Western een Western maakt?
Ik denk het niet. Want eigenlijk is die goeierik in een Western niet puur goed.
Hij is alleen niet zó slecht als de slechterikken. Hij heeft nog iets van moraal,
zal geen vrouwen en kinderen doodschieten, maar speelt net zo makkelijk voor eigen rechter.
Ik denk dat de setting wat dat betreft wel van essentieel belang is. Want door die eindeloze
lege vlakte, dat depressieve uitzichtloze, gedragen de karakters zich zoals ze zich gedragen.
En we pikken het relatief bizarre gedrag als kijker, omdat de omstandigheden zo ruw zijn.
Wat is volgen jou de beste western film? en waarom?
Once Upon a Time in the West. Die film is als een stofzuiger zo meeslepend,
als je aan die film begint dan is er bijna geen ontkomen meer aan;
dan moet ik ‘m af zien. Het tempo ligt laag, de film is lang maar dat
draagt alleen maar bij aan het allerbelangrijkste van een western: de sfeer.
Die film is zo ontzettend sfeervol, de karakters archetypes die later toch
bijna allemaal meer diepgang krijgen. Er zitten de meest prachtig in elkaar
gezette shots in. De decors zijn ongelooflijk. Het plot is meeslepend, bied
diepgang waar nodig maar de kapstok waar het aan hangt is in weze gewoon het
klassieke wraak-verhaal.
En natuurlijk de muziek. Die prachtige muziek van componist Ennio Morricone
die de desolate sfeer perfect samenvat en de haren in je nek rechtovereind doet staan.
Het kan wat dat betreft geen toeval zijn dat Morricone en regisseur Sergio Leone bij
elkaar in de klas hebben gezeten.
De meeste westerns spelen zich af tussen 1850 en 1900, is dat een voorwaarde?
Nee. Westerns kunnen zich prima ook na deze periode afspelen,
zelfs tot aan de tegenwoordige tijd. Vroeger is ook mogelijk,
maar de periode 1850-1900 is gewoon met meest geschikt.
In die periode had je nog grote delen soort van niemandsland,
waar de sterkste gelijk had en dat is toch gewoon de meest
geschikte setting voor de klassieke western.
Aan wat voor soort locaties denk je als je aan een western denkt?
Grote, open vlaktes met stofwolken, cactussen en op z'n tijd een tumbleweed
die voorbij waait. Midden in die vlaktes zijn dorpjes die vaak bestaan uit
niet meer dan een kruidenier, wapenwinkel, gevangenis en natuurlijk een saloon.
Verder denk ik aan ruïnes van forten, ouwe indianenstadjes en de gebergtes.
